EVENT
IMPACT!

Duiding: Ontwikkelingen in business modellen

Digitale Business Ecosystemen

Wat zijn dat nou, digitale ecosystemen? Onderzoeker Albert Plugge van Nyenrode Business Universiteit en DEI vergaste de bezoekers op een mini college. Hij begon met de vaststelling dat we vanuit verschillende disciplines over dit onderwerp kunnen leren, de definities en terminologie komen uit de biologie. Toen de economie deze concepten overnam, werden ze uitgebreid; via natuurlijke ecosystemen naar business ecosystemen, digitale business ecosystemen en digitale ecosystemen. Deze systemen zijn nested systemen. Verder werkte hij de kenmerken en principes verder uit, van het creëren van gezamenlijke lange termijn doelen, tot aan wederkerigheid en het ontwikkelen van een digitaal platform dat kan praten met anderen. Wie hier meer over wil weten, kan de introductiopleiding van Nyenrode en DEI volgen: Collegereeks digitale ecosystemen.

De sociale kant van digitale ecosystemen

Wat doet een hoogleraar sociale psychologie nou op een podium tijdens een jaarcongres over digitale ecosystemen, als je je dat afvroeg was je niet de enige. Maar Professor Roos Vonk van de Radboud Universiteit kon prima uitleggen wat het belangrijkste is wanneer je wil samenwerken: de instelling van de mens. Het gaat haar om verbondenheid en betrokkenheid; digitale ecosystemen gaat over samenwerken, in verbondenheid dingen met elkaar doen, zodat er betrokkenheid ontstaat bij alle deelnemers. Dat wordt dan vitamine R genoemd, met de R van relatie.

Als je dan wil samenwerken, heb je een gezamenlijk doel nodig; ofwel een gezamenlijk belang zodat je je kunt identificeren met de groep. Het groepsbelang moet in ieder geval gedeeltelijk samenvallen met jouw eigen belang. Het is daarvoor heel belangrijk dat je veel en goed communiceert en contact hebt met elkaar om steeds de afstemming tussen het groepsbelang en het eigenbelang uit te voeren en daar de balans in te vinden.

Nut en noodzaak van digitale ecosystemen

Dennis Hielkema – Head of Sales Fujitsu Nederland, Richard Vielvoije – Kwartiermaker VBR MinBZK, dr. Henk Kievit – Business University Nyenrode, Nancy Roos-Beukers – Chief Commercial Officer Solvinity: vier panelleden in de discussie over nut en noodzaad van digitale ecosystemen. De conclusies die ze trokken na een half uur elkaar aan de tand voelen:

Je moet grenzen stellen aan je ecosysteem, zodat je daarbinnen kunt werken vanuit wederkerigheid. Je klant-leveranciersrelatie vervaagt zodat je steeds meer samen doet. Alle partijen moeten daarom hun rollen goed begrijpen, er zijn regels en afspraken nodig om succesvol te kunnen samenwerken.

Overheid en aanbestedingen, het is een lastig parket om daarbinnen in ecosystemen te werken. Toch zoekt de overheid ook steeds vaker de samenwerking op binnen innovatietrajecten, het werken in digitale ecosystemen zou daar zeker kunnen helpen. Toch blijft het een uitdaging, dat publiek private samenwerken.

Nederland heeft een digitale infrastructuur om trots op te zijn, zoveel werd wel duidelijk tijdens de Corona pandemie. Deze infrastructuur os de opmars voor samenwerken in digitale ecosystemen.

Smart Cities

Onder de grond bestaat een wijdvertakt netwerk van informatie en voedingsstoffen, het mycelium. Dit netwerk van schimmels is het internet van de natuur. Het werkt als een ecosysteem, met voortdurend veranderend evenwicht: een goed evenwicht is een gezond ecosysteem.

Coen Sanderink, Manager Business Development bij Heijmans, 1 van de founding partners van het DEI, put hier inspiratie uit als hij op zoek gaat naar de meest optimale manier om samen te werken in complexe projecten. Coen heeft met Heijmans en allerlei partners het afgelopen jaar een werkgroep gedraaid over Integrale Gebiedsontwikkeling, met als casus de openbare ruimte in het innovatie district in Den Bosch. Deze ruimte wordt door veel partijen gebruikt, dan helpt een digitaal business ecosysteem met een platform om zo’n openbare ruimte optimaal te benutten: de ruimte ontsluiten, reserveringen maken, kennis uitwisselen, en dat tussen allerlei verschillende partijen. Heijmans als bouwbedrijf is veranderd. Waar ze eerst de traditionele bouwer was, ambieert ze nu de rol van Urban Operator, de partij die samenhang creëert tussen de publieke en private samenwerkingspartners met behulp van een digitaal ecosysteem.

Innovatie

Tech en business ecosysteem strategie

Digitalisering begon heel simpel maar is heel complex geworden, we hebben een peta-bite aan gegevens, we slaan ontzettend veel data op. Tegelijkertijd belasten we daarmee de aarde en brengen we leefbaarheid in gevaar. Maar de technologische ontwikkelingen gaan zo snel dat we daarmee oplossingen voor leefbaarheidsproblematiek kunnen vinden. Dat is de mening van Frenk Storm, Sales Director bij Eurofiber. Dat vraagt wel een manier van organiseren die het gedeeld belang voorop stelt, dus door het werken in ecosystemen. Sales gaat nu bijna altijd over diensten en producten, of binnen sectoren. Maar als je vanuit ecosysteem principes bekijkt, ligt dat anders: vanuit een business ecosysteem vinden klanten jou doordat ze een gedeeld belang hebben. Ook helpt het om verbonden te zijn in business ecosystemen om mee te kunnen bewegen met de toekomst. Autonome voertuigen bijvoorbeeld, kunnen impact hebben op heel veel verschillende sectoren. Een bedrijf op zichzelf kan daardoor overvallen worden, maar het ecosysteem beweegt mee en levert weer nieuwe kansen en ontwikkelingen.

Toezichthouder in verandering

Publiek private samenwerking in de digitale wereld en de veranderende rol van agentschap telecom, Dat is het focuspunt van Angeline van Dijk, directeur-hoofdinspecteur van Agentschap Telecom. Waar Agentschap Telecom ooit was opgericht als radiocontroledienst van PTT, daar focus ze nu steeds meer op de digitale infrastructuur van Nederland. Agentschap Telecom stelt richtlijnen op, houdt toezicht en voert wet- en regelgeving uit op het gebied van de digitale infrastructuur van Nederland.

Agentschap Telecom werkt aan 3 speerpunten. De eerste is AI, Agentschap Telecom werkt aan toezicht op de ontwikkelingen rondom kunstmatige intelligentie. Daarnaast is Agentschap Telecom gefocust op clouddiensten, aangezien ‘what happens in the cloud, stays in the cloud.’ Iedereen gebruikt tegenwoordig de cloud maar er is ook ontzettend veel onwetendheid: er zijn mensen die denken dat de cloud onbereikbaar is als het stormt. Er is dus een partij nodig die zorgt voor veiligheid en bruikbaarheid, en Agentschap Telecom heeft de ambitie de rol van digitale autoriteit te vervullen.

Tot slot ziet Agentschap Telecom een sterke relatie tussen de energietransitie en de digitale infrastructuur. Denk bijvoorbeeld aan het slimmer worden van het elektriciteitsnet, door de verdere digitalisering van de infrastructuur kan die ontwikkeling een succes worden. Ook hier speelt Agentschap Telecom een rol als toezichthouder voor het algemeen belang.

bol.com omarmt lokale ecosystemen

De retail veranderen door het omarmen van lokale ecosystemen. John Lin, Ecosystems Business Developer bij bol.com gelooft erin. Bol.com begon als een online boekwinkel en het is uitgegroeid tot een Retail tech platform. Hij laat zien hoe de platform spelers van de wereld uitbreiden, hoe een digitaal business ecosysteem werkt. De platform bedrijven van de wereld zitten tegenwoordig overal in de waardeketen. Alibaba en Tencent bijvoorbeeld: op hun platform kun je alles doen, van het creeren van content, via ontdekken en kiezen, naar kopen, betalen, leveren en delen op social.

In Nederland is bol.com met meer dan 48.000 webwinkels een grote speler. Al die webwinkels op het platform hebben allemaal verschillende dienstverlening nodig, en bol.com faciliteert dat. Dit doen ze door allerlei derden hun ecosysteem in te halen, partijen die diensten leveren die de webwinkels op het platform kunnen gebruiken. Voor bol.com is het ecosysteem denken een win-win-win model: de verkoper krijgt toegang tot de tools die de derde partijen ontwikkelen, het platform groeit als er meer webwinkels op zitten die succesvol kunnen zijn en de derde partijen kunnen geld verdienen aan het leveren van deze diensten voor de webwinkels. Hiervoor investeert bol.com in API-ontwikkeling. Ze vragen dit ook van derde partijen, en werken daarmee aan allerlei partnership programma’s.

Security

Dat ASML in de spotlight staat als het over cybersecrutiy gaat, is wel duidelijk. Arnoud Reijmer, CISO van ASML, gaat in de manier waarop ASML werkt aan een veiliger bedrijf. Allereerst doet ASML dat door zich te realiseren dat cybersecrity veel verder gaat dan alleen haar eigen veiligheid. ASML heeft bewust gewerkt aan het creëren van een eigen ecosysteem met duizenden toeleveranciers, en al deze partijen hebben te maken met dit onderwerp. Omdat je zo kwetsbaar bent als de zwakste schakel, heeft ASML circles of trust geïntroduceerd.

Binnen de circles of trust werken alle partijen samen aan het op orde brengen en houden van de cybersecurity, zodat het gehele ecosysteem profiteert van de toegenomen veiligheid. Dit gaat volgens 5 principes: 1 het gaat er niet om winst te maken met security ontwikkelingen, de partijen moeten onderling hier niet op concurreren. het maken van winst. 2 het gaat wel om beter samenwerken en het investeren in betere relaties om dat mogelijk te maken. 3 de grote partijen helpen de kleinere. 4 het gaat om wederkerigheid. 5 er wordt proactief best practices en informatie gedeeld. Op deze wijze ontstaat er vertrouwen in de circles of trust en ontwikkelen ze business standards en uniforme assessments, wat de efficiency en doeltreffendheid van de security ten goede komt. ASML werkt aan initiatieven om dit samenwerken aan cybersecurity binnen ecosystemen verder de wereld in te brengen; in de regio maar ook op nationaal niveau. Arnoud ziet dit ook als een oproep aan de rest van Nederland. Cybersecurity is het belangrijkste onderwerp in de digitalisering van onze wereld en het is mogelijk om daarin voortgang te boeken: bouw je eigen circles of trust. It can be done.