< Development

Werkgroep DESF 3

Het IT-landschap is de afgelopen jaren flink veranderd. Managed ICT wordt belangrijker, het aantal leveranciers groeit en de ontwikkelingen in tech gaan snel. Werken in een digitaal ecosysteem kan daarbij een uitkomst bieden. Maar hoe doe je dat nu goed?

Het DEI doet daar samen met PLTFRM praktijkgericht onderzoek naar in de Werkgroep Digital Ecosystem Services  Framework (DESF), die in 2025 zijn derde jaar in gaat. We faciliteren een integrale reis en ontwikkelen met deze werkgroep en een fieldlab de best practices en diensten voor succesvolle digitale ecosystemen. De derde editie van deze werkgroep, DESF 3, is op 28 mei 2025 van start gegaan.

DEI Summit 16 april 2025

DESF 3 en de Digital Ecosystem Building Blocks (DEBB)

Wat is er nodig om een ecosysteem op te zetten? Dat is waar binnen DESF over na wordt gedacht. Tijdens de eerdere werkgroepen zijn we tot de conclusie gekomen dat je de ontwikkeling van een ecosysteem kunt opdelen in vier fasen, met daarin verschillende ‘bouwblokken’. Dit hebben we weergegeven in de Digital Ecosystem Building Blocks (DEBB), een framework waarin je in één oogopslag kunt zien wat in welke fase belangrijk is. Tijdens iedere jaargang van DESF werken we aan een aantal van die bouwblokken, met als doel handvatten te geven voor het opzetten van een ecosysteem.

Het framework is echter nog een work in progress: tijdens iedere werkgroep merken we dat er nieuwe onderdelen bijkomen of er blokken veranderen. Het DEBB-framework is dus een levend document, waar met de DESF-groepen aan wordt gewerkt.

De vier fasen van het ecosysteem

De ontwikkeling van een ecosysteem kun je samenvatten in vier fasen: Discover, Define, Develop en Deliver. Tijdens de eerste wordt op strategisch niveau gekeken naar het waarom van het ecosysteem. Waarom wil je een ecosysteem starten? Wat is het gemeenschappelijke doel? Welke principes hanteren we? In fase twee wordt dat dan verder gedefinieerd, bijvoorbeeld middels een code of conduct en door te kijken wie er mee gaan doen aan het ecosysteem. Als partners eenmaal gekozen zijn, wordt ook de onboarding geregeld.

Als de contouren van het ecosysteem eenmaal staan, gaan we de derde fase in. Daarin wordt het ecosysteem echt ontwikkeld. Diensten en platformen worden ontwikkeld en we kijken hoe je dat terug kunt brengen naar je eigen organisatie. Bij de ontwikkeling van het ecosysteem komen van alle partijen immers maar één of twee mensen bij elkaar, die hun organisatie representeren. Maar de gemaakte beslissingen moeten vervolgens wel mee teruggenomen de organisatie in. Hoe je dat aanpakt, daar gaan we in de derde fase mee aan de slag.

Tot slot is er de vierde fase, waarin het ecosysteem zijn waarde gaat bieden. In die fase moet het ecosysteem echt gaan draaien. Maar daar stopt het werk niet. Dit is het moment om te meten hoe het ecosysteem presteert. Ook kun je nu gaan nadenken over hoe je het ecosysteem kunt gaan schalen en je investering kunt terugverdienen. Bovendien is dit de fase waarin innovatie plaatsvindt.

Boven al die fases staat echter nog een extra rol: ‘governance’. Daarin valt de rol van de ecosysteem orchestrator, die de regie voert over het ecosysteem dat in ontwikkeling is. De partij die deze rol op zich neemt, is dus niet alleen met de vier fasen van ecosysteemontwikkeling bezig, maar ook met regie-onderwerpen als beleid en regels, het on- en offboarden van partners en overeenkomsten binnen organisaties.

Digital Ecosystem Building Blocks (DEBB)

De Digital Ecosystem Building Blocks. Klik op de afbeelding om deze te vergroten. 

Wat gaan we in DESF 3 doen?

De DESF-werkgroepen leveren op basis van het DEBB-framework deliverables op. DESF 1, dat in 2023 plaatsvond, richtte zich op de code of conduct, de ecosystem principles en de ecosystem roles. In 2024 ging DESF 2 met onderwerpen als de partnerselectie, partner onboarding en ecosystem policies and regulation aan de slag. De resultaten van deze werkgroepen zijn hier te vinden.

DESF 3 gaat in 2025 aan de slag met een nieuwe set bouwblokken. Welke dat zijn, wordt met de werkgroep van dit jaar bepaald en staat op het moment van schrijven nog niet vast. Toch zijn er al wel wat vermoedens. De afgelopen tijd merken we bij DEI dat partijen in de markt vragen hebben rondom het ecosystem business model en de business case. Omdat die onderwerpen nu veel tractie hebben, is de kans groot dat we in ieder geval aan deze thema’s aandacht gaan besteden.

Het echte programma wordt echter pas tijdens de eerste twee sessies van DESF 3 vastgesteld. Tijdens de eerste sessie gaat de groep met het Canvas-model aan de slag, dat binnen DESF 1 ontwikkeld is. Daarmee inventariseren we de belangen van de verschillende partijen om mee te doen aan deze werkgroep, wat in feite ook een ecosysteem is. Vanuit al die verschillende belangen filteren we vervolgens het gemeenschappelijk belang, en dat is waar we mee aan de slag gaan. Daarnaast doen we in deze sessie een risicoanalyse: welke risico’s zijn er en hoe groot zijn die voor de verschillende organisaties? Kunnen we die afdekken? Alleen door van begin af aan transparant naar elkaar te zijn, heeft de werkgroep kans van slagen.

In de tweede sessie gaan we dan aan de slap met de journey map. Dat is dus het moment dat we bespreken hoe het programma van dit jaar wordt ingericht en welke deliverables we gaan opleveren. Alle data van deze sessies en andere activiteiten van DESF 3 zijn te vinden in onze agenda.

Digital Ecosystem Building Blocks (DEBB)

De bouwstenen waar in DESF 1, DESF 2 en DESF 3 aan gewerkt is. Klik op de afbeelding om deze te vergroten. 

Fieldtrips, minorclasses en de Summit

DESF 3 bestaat niet alleen uit bijeenkomsten waarin de verschillende partijen met elkaar praten. We organiseren ook andere onderdelen waarin aan deliverables en kennis wordt gewerkt.

Minorclasses

In de DESF-werkgroepen werken we veel aan de praktijk, maar er is ook ruimte voor theorie. Tijdens zes minorclasses delen experts uit het veld en academici inhoudelijke kennis over bepaalde relevante thema’s. Een minorclass is een online sessie van een uur waar niet alleen DESF-leden welkom zijn, maar ook collega’s van de deelnemers. 

Fieldlabs

Iedere DESF-werkgroep heeft één of twee fieldlabs, waarbij bepaalde toepassingen in de praktijk worden uitgeprobeerd. Tijdens DESF 2 voerden bijvoorbeeld KLM en UWV bij hun eigen organisaties een fieldlab uit, waarin zij lessen vanuit het verleden in de praktijk toepasten. Ook in DESF 3 worden fieldlabs georganiseerd. 

Summit

Het DEI heeft verschillende programma’s lopen, waar DESF er één van is. Ook werken we aan het onderzoeksprogramma Ecosystemen in Digitale Transitie en voeren we het tevredenheidsonderzoek ITeX Monitor uit. De resultaten van al deze programma’s presenteren we in 2026 tijdens een Summit. De datum van deze Summit wordt op een later moment bekendgemaakt. 

Updates over DESF 3

Lees meer updates over DESF >>